นักวิทย์พบ อีก 20 ล้านปี โลกอาจจะมี “วงแหวนไฟ” แห่งใหม่

ผลการวิจัยใหม่ชี้ว่า เขตมุดตัวของเปลือกโลก (Subduction Zone) บริเวณใต้ช่องแคบยิบรอลตาร์กำลังคืบคลานไปทางทิศตะวันตก ซึ่งวันหนึ่งอาจ “บุกรุก” มหาสมุทรแอตแลนติก และทำให้เกิด “วงแหวนไฟ” (Ring of Fire) แห่งใหม่ของโลกได้

วงแหวนแห่งไฟคือชื่อเรียกแนวเปลือกโลกรอบมหาสมุทรแปซิฟิกที่ทำให้เกิดภูเขาไฟและแผ่นดินไหวรุนแรง เกิดจากการมุดตัวของแผ่นเปลือกโลกหลายแผ่นที่แตกต่างกันซึ่งขอบเขตมาบรรจบกันรอบมหาสมุทรแปซิฟิก

วงแหวนไฟเป็นสาเหตุหลักของการเกิดภูเขาไฟและแผ่นดินไหวส่วนใหญ่ของโลก นั่นหมายความว่า หากเกิดวงแหวนไฟขึ้นที่บริเวณมหาสมุทรแอตแลนติกเพิ่มอีกแห่ง อาจทำให้โลกเป็นสถานที่ที่อันตรายยิ่งขึ้น

สำหรับวงแหวนไฟแห่งใหม่ที่อาจเกิดขึ้นนั้น เกิดจากเขตมุดตัวที่บริเวณช่องแคบยิบรอลตาร์ หรือทางแคบ ๆ ในมหาสมุทรระหว่างโปรตุเกสและโมร็อกโก

นักวิทยาศาสตร์พบว่า เขตมุดตัวยิบรอลตาร์เริ่มเคลื่อนไปทางทิศตะวันตกเมื่อประมาณ 30 ล้านปีก่อน เมื่อมีเขตมุดตัวเกิดขึ้นตามแนวชายฝั่งทางตอนเหนือของสิ่งที่ปัจจุบันเป็นทะเลเมดิเตอร์เรเนียน แต่กลับหยุดชะงักลงในช่วง 5 ล้านปีที่ผ่านมา

นั่นทำให้นักวิทยาศาสตร์บางคนตั้งคำถามว่า เขตมุดตัวยิบรอลตาร์ยังคงทำงานอยู่หรือไม่

จากผลการศึกษาล่าสุด ดูเหมือนว่าเขตมุดตัวนี้เพียงอยู่ในช่วงเวลาที่เงียบสงบเท่านั้น และ “น่าจะนิ่งอยู่ต่อไปอีก 20 ล้านปี” หลังจากนั้นเขตมุดตัวยิบรอลตาร์จะกลับมารุกคืบและบุกเข้าสู่มหาสมุทรแอตแลนติกในกระบวนการที่เรียกว่า “การบุกรุกแบบมุดตัว” (Subduction Invasion)

มหาสมุทรแอตแลนติกมีเขตมุดตัว 2 แห่งที่นักวิทยาศาสตร์รู้จัก ได้แก่ เขตมุดตัวเลสเซอร์แอนทิลลิส (Lesser Antilles) ในทะเลแคริบเบียนและเขตมุดตัวสโกเชีย (Scotia) ใกล้กับทวีปแอนตาร์กติกา

โจเอา ดูอาร์เต นักธรณีวิทยาและผู้ช่วยศาสตราจารย์จากมหาวิทยาลัยลิสบอน หนึ่งในทีมวิจัย กล่าวว่า “เขตมุดตัวเหล่านี้รุกรานมหาสมุทรแอตแลนติกเมื่อหลายล้านปีก่อน การศึกษายิบรอลตาร์เป็นโอกาสอันล้ำค่า เพราะช่วยให้สามารถสังเกตกระบวนการในระยะเริ่มแรกเมื่อมันเพิ่งเกิดขึ้น”

เพื่อทดสอบว่าเขตมุดตัวยิบรอลตาร์ยังคงทำงานอยู่หรือไม่ ดูอาร์เตและทีมวิจัยได้สร้างแบบจำลองคอมพิวเตอร์ที่จำลองการเกิดของเขตมุดตัวในยุคโอลิโกซีน (34 ล้านถึง 23 ล้านปีก่อน) และวิวัฒนาการมาจนถึงปัจจุบัน

นักวิจัยสังเกตเห็นว่า ความเร็วของเขตมุดตัวดังกล่าวลดลงอย่างกะทันหันเมื่อ 5 ล้านปีก่อน ขณะที่มันเข้าใกล้เขตแดนแอตแลนติก “เมื่อมาถึงจุดนี้ เขตมุดตัวยิบรอลตาร์ดูเหมือนจะถึงวาระที่จะหยุดลง”

จากนั้น ทีมงานก็ได้จำลองชะตากรรมของเขตมุดตัวนี้ในอีก 40 ล้านปีข้างหน้า และพบว่า มันจะพยายามเคลื่อนตัวผ่านช่องแคบยิบรอลตาร์ในอีก 20 ล้านปีข้างหน้า “หลังจากจุดนี้ เขตมุดตัวจะกว้างขึ้นและแพร่กระจายออกไปในมหาสมุทร”

ดูอาร์เตกล่าวว่า การสร้างแบบจำลองประเภทนี้ต้องใช้เครื่องมือขั้นสูงและคอมพิวเตอร์ที่ไม่มีให้บริการเมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมา “ตอนนี้เราสามารถจำลองการก่อตัวของเขตมุดตัวยิบรอลตาร์ได้ด้วยรายละเอียดที่ยอดเยี่ยม”

ทีมวิจัยระบุว่า หากเขตมุดตัวยิบรอลตาร์รุกรานมหาสมุทรแอตแลนติก มันก็อาจมีส่วนทำให้เกิดระบบการมุดตัวของมหาสมุทรแอตแลนติกซึ่งคล้ายคลึงกับวงแหวนแห่งไฟ

พวกเขาเสริมว่า การหยุดชะงักของเขตมุดตัวยิบรอลตาร์ในช่วง 5 ล้านปีที่ผ่านมาคือคำอธิบายว่า ทำไมแผ่นดินไหวและภูเขาไฟในภูมิภาคแถบแอตแลนติกจึงน้อยลงกว่าภุมิภาคอื่น ๆ

ทีมวิจัยบอกอีกว่า “หากการเคลื่อนไหวตามแนวมุดตัวมีขนาดเล็ก แผ่นดินไหวจะเกิดขึ้นช้าและอาจต้องใช้เวลาหลายร้อยปีในการสะสม สิ่งนี้สอดคล้องกับระยะเวลากว่าจะเกิดแผ่นดินไหวที่ยาวนาน”

ที่ผ่านมามีแผ่นดินไหวเล็ก ๆ ในภูมิภาคโซนแอตแลนติก แต่แผ่นดินไหวใหญ่ครั้งสุดท้ายที่สั่นสะเทือนภูมิภาคนี้คือแผ่นดินไหวลิสบอนปี 1755 ซึ่งความรุนแรงสูงถึงประมาณ 8.5-9.0 แมกนิจูด และคาดว่าไม่น่าจะเกิดแผ่นดินไหวรุนแรงอีกในเร็ว ๆ นี้

อ่านงานวิจัยฉบับเต็ม ที่นี่

เรียบเรียงจาก Live Science

ผลบอลเอฟเอ คัพ แดงเดือด แมนยู แซงชนะ ลิเวอร์พูล 4-3 ช่วงต่อเวลา

มอเตอร์โชว์ 2024 จัดวันไหน ไฮไลต์มีอะไรบ้าง เช็กที่นี่

ประกาศฉบับที่ 1 พายุฤดูร้อน ฝนฟ้าคะนอง ลมกระโชกแรง 19-20 มี.คคำพูดจาก สล็อตเว็บตรง.